Silna Biało-Czerwona – pod takim hasłem w tym roku od 12 do 15 sierpnia odbywać się będą Centralne Obchody Święta Wojska Polskiego oraz 103. rocznicy Bitwy Warszawskiej.
Święto Wojska Polskiego – święto Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, obchodzone 15 sierpnia na pamiątkę zwycięskiej Bitwy Warszawskiej w 1920, stoczonej w czasie wojny polsko-bolszewickiej.
Bitwa Warszawska, zwyczajowo nazywana Cudem nad Wisłą to operacja wojskowa stoczona w dniach 13–25 sierpnia 1920 roku pomiędzy nacierającą na Warszawę i na północny zachód od niej Armią Czerwoną a Wojskiem Polskim, zgrupowanym nad Wisłą i Wieprzem, decydująca bitwa wojny polsko-bolszewickiej.
Znalazłszy się w krytycznej sytuacji, u progu spodziewanej przez wielu klęski, oddziały Wojska Polskiego zdołały odepchnąć i pokonać nacierające wojska Frontu Zachodniego Armii Czerwonej, dowodzone przez Michaiła Tuchaczewskiego. Zwycięstwo strony polskiej w bitwie radykalnie zmieniło przebieg wojny, pozwoliło zachować niepodległość odradzającej się Rzeczypospolitej, a także przekreśliło radzieckie plany ustanowienia w Polsce republiki sowieckiej, ofensywy na Europę Zachodnią oraz plany wywołania międzynarodowej rewolucji.
Kluczową rolę odegrała kontrofensywa Wojska Polskiego na lewe skrzydło nacierającej na Warszawę i na północ od niej Armii Czerwonej. Plan bitwy został opracowany według dyrektywy Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego przy czynnym udziale szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Tadeusza Rozwadowskiego, a przeprowadzony przez Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego, wyprowadzony znad Wieprza 16 sierpnia 1920, przy jednoczesnym związaniu głównych sił bolszewickich na przedpolach Warszawy.
Był to przełomowy moment dla strony polskiej, która od czasu zakończenia ofensywy na Kijów, została zmuszona przez wojska radzieckie do chaotycznego odwrotu na zachód. Na przełomie lipca i sierpnia 1920 roku sytuacja wojsk polskich stawała się krytyczna. Niepowodzeniem zakończyła się próba powstrzymania ofensywy sił bolszewickich na linii Bugu. Z początkiem sierpnia oddano twierdzę Brześć, a Armia Czerwona uzyskała otwartą drogę na Warszawę. Siły polskie wydawały się bliskie rozpadu, a obserwatorzy przewidywali decydujące zwycięstwo radzieckie. 6 sierpnia oddziały polskie otrzymały rozkaz cofnięcia się ku Wiśle celem przegrupowania sił, przygotowania kontruderzenia i zorganizowania obrony stolicy. Generał Józef Haller formował Armię Ochotniczą, a stanowisko Wojskowego Gubernatora Warszawy objął generał Franciszek Latinik.
Bitwa rozpoczęła się 13 sierpnia 1920, kiedy wojska Armii Czerwonej, dowodzone przez Michaiła Tuchaczewskiego, zbliżyły się do Warszawy. Walki toczyły się na obszarze sięgającym na południe po Włodawę nad Bugiem, na północ po Działdowo. Obronna faza bojów koncentrowała się na Froncie Północnym generała Józefa Hallera. 1 Armia generała Franciszka Latinika, choć początkowo zmuszona do ustąpienia w rejonie Radzymina na drugą linię obrony pomiędzy Nieporętem i Rembertowem, w końcu skutecznie zatrzymała radzieckie natarcie na przedmościu warszawskim, zaś 14 sierpnia polska 5 Armia generała Władysława Sikorskiego podjęła działania ofensywne nad Wkrą.
Decydujący cios Frontowi Północnemu Armii Czerwonej zadała grupa uderzeniowa Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego, wyprowadzając 16 sierpnia kontruderzenie znad Wieprza, przełamując pozycje słabej Grupy Mozyrskiej pod Kockiem i Cycowem, a następnie wychodząc na tyły Armii Czerwonej, frontalnie atakującej Warszawę. Działania wojsk polskich wymusiły niezorganizowane cofanie się Armii Czerwonej na północny wschód. Armia Czerwona poniosła znaczne straty. Od tego momentu przez kolejne tygodnie Wojsko Polskie pozostawało w permanentnej ofensywie. Siły polskie przeszły do działań pościgowych, odnosząc kolejne zwycięstwa.
Wydarzenia z bitwy warszawskiej przedstawione są w interesujący sposób na portalach historycznych, które przedstawiamy poniżej:
- Strona Bitwa Warszawska 1920 to multimedialny serwis internetowy, który zaprasza użytkowników w interaktywną podróż po Polsce, Europie i świecie. Narracja przenosi użytkownika w atmosferę dwudziestolecia międzywojennego, przeprowadzając go przez najistotniejsze wydarzenia wojny polsko-bolszewickiej, pokazując najważniejsze postaci, procesy oraz skutki Bitwy Warszawskiej. Serwis został przygotowany przez Biuro Programu „Niepodległa” oraz zespół portalu PolskieRadio.pl.
- Portal 1920.gov.pl zawiera wybrane dokumenty z okresu wojny i Bitwy Warszawskiej pogrupowane i usystematyzowane tak, by były łatwo dostępne dla poszukujących dotąd nieopisanych faktów. W serwisie użytkownicy znajdą także dokumenty, zdjęcia, plakaty i krótkie filmy z wypowiedziami historyków.
Źródło: https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/15-sierpnia–swieto-wojska-polskiego
https://pl.wikipedia.org/wiki/Bitwa_Warszawska